Yumurtalık Kisti Nedir?

Yumurtalık Kisti Nedir?

Yumurtalıklar dişi üreme sisteminin bir parçasıdır. Rahmin her iki tarafında alt karın bölgesinde bulunurlar. Kadınlarda östrojen ve progesteron hormonlarının yanı sıra yumurta üreten iki yumurtalık bulunur.

Bazen yumurtalıklardan birinde kist adı verilen sıvı dolu bir kese gelişir. Birçok kadın, yaşamları boyunca en az bir kist geliştirecektir. Çoğu durumda kistler ağrısızdır ve semptomlara neden olmaz.

Yumurtalık Kisti Türleri Nelerdir?

Dermoid kistler ve çikolata kistleri (endometrioma)  gibi çeşitli yumurtalık kistleri vardır. Bununla birlikte, fonksiyonel kistler en yaygın tiptir. İki tip fonksiyonel kist vardır, bunlar folikül ve korpus luteum kistleridir.

Folikül Kisti

Bir kadının adet döngüsü sırasında, folikül adı verilen bir kese içinde bir yumurta büyür. Bu kese yumurtalıkların içinde bulunur. Çoğu durumda, bu folikül veya kese açılır ve bir yumurta bırakır. Ancak folikül açılmazsa, folikülün içindeki sıvı yumurtalık üzerinde bir kist oluşturabilir.

Korpus Luteum Kistleri

Folikül keseleri tipik olarak bir yumurta bırakıldıktan sonra çözülür. Ancak kese çözülmezse ve folikülün açılması tıkanırsa, kese içinde ek sıvı gelişebilir ve bu sıvı birikimi korpus luteum kistine neden olur.

Diğer yumurtalık kisti türleri şunları içerir:

Dermoid Kistler: Yumurtalıklarda saç, yağ ve diğer dokuları içerebilen kese benzeri büyümeler

Kistadenomlar: Yumurtalıkların dış yüzeyinde gelişebilen kanserli olmayan büyümeler

Endometriomalar( Çikolata kisti): Normalde rahim içinde büyüyen dokular, rahim dışında gelişebilir ve yumurtalıklara yapışarak bir kist ile sonuçlanabilir.

Bazı kadınlarda polikistik over sendromu adı verilen bir durum gelişir. Bu durum, yumurtalıkların çok sayıda küçük kist içerdiği anlamına gelir. Yumurtalıkların büyümesine neden olabilir. Tedavi edilmezse polikistik yumurtalıklar kısırlığa neden olabilir.

Yumurtalık Kisti Belirtileri

Çoğu zaman, yumurtalık kistleri herhangi bir belirtiye neden olmaz. Bununla birlikte, kist büyüdükçe semptomlar ortaya çıkabilir.

Belirtiler şunları içerebilir:

• Karın şişkinliği veya şişmesi
• Ağrılı bağırsak hareketleri
• Adet döngüsü öncesi veya sırasında kasık ağrısı
• Cinsel ilişki sırasında ağrı
• Alt sırt veya uylukta ağrı
• Göğüslerde hassasiyet
• Mide bulantısı ve kusma

Acil tıbbi müdahale gerektiren bir yumurtalık kistinin şiddetli semptomları şunları içerir:

• Şiddetli veya keskin kasık ağrısı
• Ateş
• Baygınlık veya baş dönmesi
• Hızlı nefes alma

Bu semptomlar kistte rüptüre( yırtılma-kopma) veya yumurtalık torsiyonunu (dönmesini) gösterebilir. Her iki komplikasyon da erken tedavi edilmezse ciddi sonuçlar doğurabilir.

Yumurtalık Kisti Komplikasyonları

Yumurtalık kistlerinin çoğu iyi huyludur ve doğal olarak tedavi olmaksızın kendiliğinden geçer. Bu kistler, eğer varsa, çok az semptomlara neden olur. Ancak nadiren de olsa doktorunuz rutin muayene sırasında kanserli kistik bir yumurtalık kitlesi saptayabilir. Yumurtalık torsiyonu, yumurtalık kistlerinin bir başka nadir komplikasyonudur. Bu, büyük bir kistin yumurtalığın bükülmesine veya orijinal konumundan hareket etmesine neden olduğu zamandır. Yumurtalığa giden kan akışı kesilir ve tedavi edilmezse yumurtalık dokusunda hasara veya ölüme neden olabilir. Nadir olmasına rağmen, yumurtalık torsiyonu, acil jinekolojik ameliyatların yaklaşık yüzde 3’ünü oluşturur. Yine nadir görülen rüptüre kistler yoğun ağrıya ve iç kanamaya neden olabilir. Bu komplikasyon enfeksiyon riskinizi artırır ve tedavi edilmezse hayati tehlike oluşturabilir.

Yumurtalık kanseri semptomları, bir yumurtalık kisti semptomlarını taklit edebilir. Tamamlayıcı Sağlık Sigortası ile rutin kontrollerde erken teşhis hayat kurtarır.

Yumurtalık Kisti Teşhisi

Kadın doğum doktorunuz rutin bir pelvik muayene sırasında yumurtalık kisti tespit edebilir. Yumurtalıklarınızdan birinde şişlik fark edebilir ve kistin varlığını doğrulamak için ultrason testi isteyebilirler. Ultrason testi (ultrasonografi), iç organlarınızın bir görüntüsünü oluşturmak için yüksek frekanslı ses dalgalarını kullanan bir görüntüleme testidir. Ultrason testleri kistin boyutunu, yerini, şeklini ve bileşimini (katı veya sıvı dolu) belirlemeye yardımcı olur.

Yumurtalık Kisti Tedavisi

Kadın hastalıkları ve doğum uzmanınız, yumurtalık kisti kendi kendine kaybolmazsa veya büyürse, kisti küçültmek veya çıkarmak için tedavi önerebilir.

Tekrarlayan yumurtalık kistleriniz varsa, doktorunuz yumurtlamayı durdurmak ve yeni kistlerin gelişmesini önlemek için oral kontraseptifler-doğum kontrol hapları- reçete edebilir. Doğum Kontrol hapları yumurtalık kanseri riskinizi de azaltabilir. Menopoz sonrası kadınlarda yumurtalık kanseri riski daha yüksektir.

Laparoskopi: Kistiniz küçükse ve kanseri ekarte etmek için yapılan bir görüntüleme testinden kaynaklanıyorsa, doktorunuz kisti cerrahi olarak çıkarmak için bir laparoskopi yapabilir. Prosedür, doktorunuzun göbeğinizin yakınında küçük bir kesi yapmasını ve ardından kisti çıkarmak için karnınıza küçük bir alet sokmasını içerir.

Laparotomi: Büyük bir kistiniz varsa, doktorunuz karnınızdaki büyük bir kesiden kisti cerrahi olarak çıkarabilir. Biyopsi yapılan kistin kanserli olduğunu belirlerlerse yumurtalıklarınızı ve rahminizi çıkarmak için histerektomi yapabilirler.

Yumurtalık Kisti Nasıl Önlenir?

Yumurtalık kistleri önlenemez. Ancak rutin jinekolojik muayeneler yumurtalık kistlerini erken teşhis edebilir. İyi huylu yumurtalık kistleri kanserli olmaz. Bununla birlikte, yumurtalık kanseri semptomları bir yumurtalık kisti semptomlarını taklit edebilir. Bu nedenle, doktorunuzu ziyaret etmek ve doğru bir teşhis almak önemlidir.

Tamamlayıcı sağlık sigortası ile yıllık 10 muayene hakkınızdan en az birini kadın hastalıkları ve doğum bölümünde rutin kontrolleriniz için kullanmalısınız. Anlaşmalı özel hastanelerde, SGK anlaşmalı hekimlerden dilediğinizi seçer, istediğiniz zaman hastane ve doktor değişikliği yapabilirsiniz. Muayenelerde sadece 15 TL katılım payı öder, devlet desteği ile gelirinizin %15 ile %40 oranında geri ödeme alırsınız.

Tedavi edilmezse bazı kistler doğurganlığı azaltabilir. Bu, çikolata kistleri ve polikistik over sendromunda yaygındır. Doğurganlığı artırmak için doktorunuz kisti çıkarabilir veya küçültebilir. Fonksiyonel kistler, kistadenomlar ve dermoid kistler doğurganlığı etkilemez. Bazı doktorlar yumurtalık kistleri için “bekle ve gör” yaklaşımını benimsese de, kadın doğum doktorunuz menopozdan sonra yumurtalıklarda gelişen herhangi bir kisti veya büyümeyi çıkarmak ve incelemek için ameliyat önerebilir. Bunun nedeni, menopozdan sonra kanserli bir kist veya yumurtalık kanseri geliştirme riskinin artmasıdır. Ancak yumurtalık kistleri yumurtalık kanseri riskini artırmaz. Bazı doktorlar, çapı 5 santimetreden büyükse bir kisti çıkarır.